ROM (Routine Outcome Monitoring) wordt in o.a. de GGZ ingezet om regelmatig uitkomsten te meten via vragenlijsten. Zo wordt de voortgang van cliënten in beeld gebracht. Maar: de meetmethode wordt door hulpverleners eerder als controle gezien dan als ondersteuning van de behandeling. Terwijl er zoveel meer kan. CEO Jeanette Ploeger en Chief product officer Remy Lamers vertellen er in dit interview alles over.
Wat als je ROM-vragenlijsten combineert met frequentere en gerichte meetmomenten? Dan zijn gedragspatronen beter en gedetailleerder in beeld te krijgen, volgens Jeanette en Remy. Behandelaren kunnen dan tijdens zorgtrajecten beter bijsturen. En cliënten ervaren meer grip op de behandeling en waar ze naartoe werken. Daarom wordt ‘anders meten’ door een uitgebreide vragenlijstenfunctie begin 2024 uitgerold in het Minddistrict platform.
Van kort meetmoment tot ROM-vragenlijst
Vragenlijsten worden al lang ingezet als methode om meer over de cliënt te weten te komen en het succes van een behandeling te maken. Maar de meetmomenten kunnen veel efficiënter worden toegepast in zorgtrajecten. ‘Dat kan bijvoorbeeld met methodes als Ecological Momentary Assesment (EMA) en Experience Sampling Method (ESM). Je doet dan vaker kleine metingen en krijgt zo meer gerichte inzichten in gedragspatronen en behandeleffecten,’ zegt Jeanette.
Minddistrict werkt daarom aan vragenlijsten die op verschillende manieren kunnen worden ingezet. En op verschillende manieren ingevuld, bijvoorbeeld via de app. ‘En ook aan hoe je resultaten weergeeft in een traject’, legt Remy uit. ‘We begonnen niet vanuit het gebruik van ROM, maar we realiseerden ons op een gegeven moment dat we die goed kunnen inpassen. Vaak is wat vereist is om ROM te leveren namelijk in grote lijnen ook nodig voor korte meetmomenten binnen ons platform.’
Geen moetje
Het gebruik van ROM moet vooral voor hulpverleners geen ‘moetje’ zijn, vindt Jeanette. ‘Voor veel behandelaren heeft de term ‘ROM’ een nare bijsmaak. De functie ervan lijkt vooral een algemene benchmark te zijn. Terwijl: vragenlijsten en ROM-vragenlijsten moeten juist meetinstrumenten zijn om, waar nodig, een behandeling bij te sturen of net wat beter te personaliseren. Als instrument om inzicht te krijgen in de behandeling, dus.’
Makkelijk te bereiken & transparante uitkomsten
ROM-vragenlijsten worden vaak aan het begin, midden en eind van een zorgtraject ingezet. Dat geeft weinig mogelijkheden om tijdens de behandeling bij te sturen. Tegelijkertijd zijn de gestandaardiseerde vragenlijsten vaak lang. ‘Die wil je vanwege hun lengte niet te vaak inzetten,’ zegt Jeanette. ‘Maar je kunt ze combineren met korte en gerichte vragen, die je wel vaak kunt aanbieden. Zo ontstaan er kortere feedbackloops die waardevolle patronen kunnen laten zien.’
Remy en zijn team zijn nu aan het werk om al deze plannen te ontwikkelen in het platform. ‘Het is belangrijk dat de vragenlijsten simpel te bereiken zijn én makkelijk in te vullen zijn.’ Daarnaast is transparantie een belangrijk uitgangspunt bij de ontwikkeling: ‘we zorgen ervoor dat cliënten ook de resultaten van de vragenlijsten krijgen. Iets wat nu heel vaak in ROM-metingen niet gebeurt. En bij die resultaten krijgen cliënten – en hun hulpverleners – ook een eerste interpretatie, zodat de betekenis van de data helder wordt.’
Jeanette Ploeger en Remy Lamers
Voordelen van data uit metingen
Wat krijg je als je korte vragen en gevalideerde vragenlijsten combineert? ‘Je krijgt beter inzicht en je kunt data gebruiken om bewuste en onbewuste patronen in beeld te krijgen,’ legt Jeanette uit. Data helpt verbanden te zien. Hulpverlener en cliënt kunnen bijvoorbeeld eerlijker en realistischer patronen en oorzaken zien. ‘Dat zie je beter wanneer je een week lang een aantal korte meetmomenten hebt dan alleen aan het eind van de week.’
Het is voor haar logisch dat mensen ook zelf inzicht krijgen in de resultaten van metingen. ‘Het gaat immers over hen. Niet iedereen zal in staat zijn of interesse hebben om de resultaten te evalueren en analyseren. Maar in theorie krijgt iedereen de mogelijkheid hier zelf meer regie in te nemen.’
Daarnaast neemt het platform een adviserende rol aan. Jeanette: ‘het idee is dat Minddistrict hulpverleners en cliënten op basis van de meetuitkomsten advies gaat geven over de volgende stap richting een einddoel. De keuzes zijn altijd aan hen, maar we ondersteunen ze in het maken ervan.’
Alles in 1 open systeem
Begin 2024 zijn de eerste vragenlijsten in te vullen via de nieuwontwikkelde functie. De stap erna is de inzet van meetmomenten, en het aanbieden van gecombineerde uitkomsten, samen met bijvoorbeeld gegevens uit dagboeken. Remy: ‘we werken samen met een aantal gebruikers en zorgorganisaties aan een goede integratie in werkprocessen van hulpverleners. Want pas dan wordt het voor hen haalbaar om meetmomenten in te zetten. Daarnaast zijn we in contact met opleiders, om te zien hoe we hulpverleners verder kunnen ondersteunen.’
De vragenlijstenfunctie wordt daarnaast ook beschikbaar in het CMS, content management systeem, van Minddistrict. ‘En natuurlijk koppelen we met EPD-systemen. Want uitkomsten van vragenlijsten, die wil je ook in je patiëntendossier hebben,’ zegt Jeanette. Remy voegt toe: ‘we zijn voorstander van open systemen. We zijn bijvoorbeeld ook actief deelnemer in het afsprakenstelsel Koppeltaal. Gegevens moeten niet ‘gevangen’ zitten in je systeem. Stel dat je Minddistrict wil gebruiken voor behandeling en iets anders voor ROM, dan kan dat. Of andersom.’
Tegelijkertijd is er een goede reden dan Minddistrict straks beide in zich heeft, benadrukt Jeanette. ‘Ik zie gewoon een voordeel: vragenlijsten en behandeling, in 1 omgeving, waar de behandelaar en cliënt toch al zijn. In de combinatie van data uit meetmomenten en de vertaling ervan naar behandelinhoud, daar zit meerwaarde.'
Verder praten?
Wil je verder praten over dit onderwerp? Bel of mail naar je contactpersoon bij Minddistrict, of neem via dit formulier contact met ons op
Dit is een ingekorte versie van het interview dat in ICT&Health Magazine 05/2023 verscheen.