‘Wat ongezellig!’ Bestel jij geregeld een spa rood terwijl je vrienden aan de wijn en het bier zitten? Dan komt deze reactie je vast bekend voor. Een glaasje alcohol wordt namelijk al snel geassocieerd met gezelligheid. En jij als niet-drinker bent dan toch een beetje de spelbreker. Bovendien kan een glas wijn of twee per dag helemaal geen kwaad, toch?
Als het om alcohol gaat zijn de meeste Nederlanders het over een aantal zaken eens:
- Comazuipen onder jongeren is gevaarlijk en schadelijk
- Dagelijks veel sterke drank nuttigen kun je beter niet doen
- Een fles wijn per dag is waarschijnlijk een teken dat het niet zo goed met je gaat
Nederland in top drie zwaarste drinkers van Europa
Regelmatig een glas wijn bij het eten of flink wat biertjes achteroverslaan tijdens de vrijdagmiddagborrel vinden we daarentegen doodnormaal. Mensen die niet drinken zijn eerder uitzondering dan regel. Maar langzamerhand blijkt dat we ons idee over ‘normaal’ alcoholgebruik wellicht moeten bijstellen.
Zo meldde Metro afgelopen mei dat het drankgebruik onder Nederlanders ‘problematisch’ is. We staan bijvoorbeeld in de Europese top drie van landen waar te veel gedronken wordt. Alleen de Denen en Ieren drinken nog meer dan wij. Dit blijkt uit onderzoek van de Noorse Universiteit voor Science & Technology (NTNU).
Tijd voor een nieuwe slogan?
Dat we in Nederland zo luchtig met alcohol omgaan is niet zo gek. Jarenlang heerste het idee dat alcohol niet schadelijk is, zolang je maar niet te veel in 1 keer drinkt. Denk aan de slogan: ‘Geniet, maar drink met mate.’ Sterker nog, een glas rode wijn per dag zou zelfs goed zijn tegen hart- en vaatziekten.
Inmiddels is het wetenschappelijke standpunt over de gevolgen van matig alcoholgebruik aan het kantelen. Steeds meer studies concluderen dat ook matig alcoholgebruik een ernstig effect kan hebben op onze gezondheid. Zo verhoogt alcohol de kans op dementie. En dat gaat niet alleen over stevige drinkers, maar ook over mensen die één wijntje per dag drinken.
Op je gezondheid?
De Utrechtse psychiater en hoogleraar René Kahn pleit in zijn boek Op je gezondheid? voor een leven waarin alcohol nog maar een bescheiden rol speelt. Hij betoogt dat veruit de meeste gezondheidsproblemen worden veroorzaakt door matig alcoholgebruik. Voor drinkende vrouwen vormt borstkanker volgens Kahn het grootste risico. ‘Als een vrouw jarenlang elke dag één glas alcohol nuttigt, verhoogt dat het risico op borstkanker met tien procent’, vertelt hij aan NRC en Libelle.
Overigens hoef je van de hoogleraar niet direct geheelonthouder te worden. ‘Zelf drink ik ook twee of drie glazen per week’. Wel raadt hij mensen aan om het met een glaasje minder te doen.
Minderen: een kwestie van gewenning
Dan dus geen champagne als je iets te vieren hebt? En de wijnkaart links laten liggen als je uit eten gaat? Dat hoeft nu ook weer niet, zeggen de experts. Maar wen jezelf aan om niet dagelijks te drinken. En om áls je drinkt, het bij 1 of 2 glaasjes te houden.
‘Een gewoonte aanpassen is best lastig,’ zegt Sarafina Suransky, gedragsdeskundige bij Minddistrict. ‘Daarom is het een goed idee om een plan te bedenken als je wilt minderen, dat geeft je focus. En stel een aantal kleinere, haalbare doelen. Begin bijvoorbeeld eens met een week helemaal geen alcohol drinken.’
Alcohol drinken is behalve een gewoonte vaak ook een sociale aangelegenheid. Sarafina geeft de tip om je sociale omgeving in te schakelen: 'Maak bijvoorbeeld met vrienden of je partner de afspraak dat ze je niet zullen vragen om alcohol te drinken. Of maak de afspraak dat zij ook minder zullen drinken. Zo word je gesteund in je voornemen, en help je hen misschien zelfs ook aan een gezondere gewoonte.’
Online hulp voor gezonde gewoonten
Lukt minderen je niet alleen? Dan zijn er diverse hulpmiddelen die je kunt inschakelen, zoals online zelfhulp via ehealth. De online training ‘Stap voor stap minder drinken’ is speciaal bedoeld voor mensen die zich willen aanwennen minder alcohol te drinken.
Ook de site Thuisarts geeft tips en een stappenplan om minder te drinken. Of lees deze tips voor het ontwikkelen van een gezonde gewoonte. En onthoud: een glaasje minder is niet minder gezellig.